Welkom bij geloof in het leven, de website van Jan Eerbeek.
Als predikant werkte ik in gevangenissen en als hoofdpredikant op het ministerie van Justitie & Veiligheid. In 1981 richtte ik Exodus op. Het is altijd mijn grote passie geweest om mensen die vastgelopen zijn hoop te bieden. Dat begint in henzelf, maar daar moet ook de samenleving steunend in zijn. Ieder mens is waardevol en heeft recht op toekomst. Zingeving, perspectief en herstel en het wegnemen van maatschappelijke obstakels zijn voor mij sleutelbegrippen.
De laatste jaren geef ik in pastoraat en in ontwikkeling van nieuwe projecten steun aan mensen die het alleen niet redden.
Actueel
Hoop in je cel
In Nederlandse en buitenlandse gevangenissen loopt een kunstproject. Dit is georganiseerd door de stichting Epafras (geestelijke verzorging aan Nederlanders in buitenlandse gevangenissen), Kerken met Stip (kerken die gastvrij willen zijn voor ex-gevangenen, hun familie en mensen die psychisch kwetsbaar zijn) en het rooms-katholiek en protestants justitiepastoraat. Gedetineerden is gevraagd een kunstwerk op het formaat van een A-4 in te sturen onder het thema ‘Hoop in je cel’.
Tijdens corona staat het leven in gevangenissen extra onder druk. Contactmogelijkheden zijn beperkter. Hoop in je cel stimuleert gedetineerden tot creativiteit. Hen is gevraagd aan de buitenwereld te laten zien wat in hen omgaat als ze denken aan de toekomst. Voor de meest sprekende inzendingen zijn 10 prijzen beschikbaar. Alle inzendingen worden gepresenteerd op een online tentoonstelling. De uitslag wordt bekend gemaakt in de adventstijd. Kerken kunnen dan in hun adventsdiensten aansluiten bij de hoop die door mensen die ingesloten zijn naar buiten wordt gebracht
Inspiratie
Niemand die je helpt om op te staan
Afgelopen zondag preekte ik in Oude Wetering over Johannes 5.
Iemand die al 38 jaar ziek was lag te wachten bij het badwater bij de Schaapspoort in Jeruzalem. Dat water werd geneeskrachtig als een engel er beweging in bracht. De eerste die in het water kwam, werd gezond. Iedere keer was iemand anders hem voor en er was niemand om hem te helpen het water in te komen. Nog steeds zijn er wachtlijsten en nog steeds zijn er mensen die niemand hebben. Het nieuwe in de bijbel is dat Jezus hem ziet. Maar Hij doet nog meer dan dat. Hij vraagt: ‘Wilt u gezond worden?’ Dat lijkt een vreemde vraag van Jezus, maar zo vreemd is die vraag niet. Mensen die al lang ziek zijn, kunnen ermee vergroeid zijn of de moed opgeven als ze niet de hulp krijgen die ze nodig hebben. Hospitalisatie wordt dat wel genoemd.
De man geeft blijk nog wel op herstel te hopen. ‘Was er maar iemand om mij te helpen’, hoor je hem denken. ‘Sta op, pak uw mat op en loop’, zegt Jezus. Dat deed hij en hij liep, staat er.
Wat Jezus doet is inspiratie voor ons vandaag. Hij roept op tot navolging. Een vraag die mij boeit is wat ons te doen staat om mensen die niemand hebben te helpen op te staan. In beweging te komen, hun herstel tegemoet. Wat kunnen wij daaraan bijdragen? Een verandering in hun situatie begint er in ieder geval mee hen te zien.
My Home
My Home voor mensen die blijvend een steuntje in de rug nodig hebben
Klaas wilde graag contact met andere mensen. Een medewerkster van de sociale dienstverlening regelde dat er een vrijwilliger zou langskomen. Maar toen die op de afgesproken tijd op de stoep stond, deed hij niet open, hij durfde het niet aan. Zo zijn er veel mensen die behoefte hebben aan contact, maar die niet in staat zijn iemand toe te laten. Sterker nog: ze stoten anderen af. In het jargon worden ze wel zorgwekkende zorgmijders genoemd.
(…)
De samenleving zelf moet mensen erbij houden, en daarvoor is onderlinge samenwerking nodig. Daarom heb ik het project My Home ontwikkeld in samenwerking met de diaconie van de Protestantse Gemeente Borger, Kerken met Stip en Exodus Nederland.
My Home is bedoeld voor mensen die psychisch kwetsbaar zijn en zelfstandig wonen. Ze hebben allemaal hun eigen persoonlijke problematiek die hen beperkt, en hebben meer aandacht nodig dan professionele hulpverlening kan geven. Zij heten in het project de deelnemers. Ze worden gekoppeld aan een persoonlijke vrijwilliger met wie ze regelmatig contact hebben.
Stichting De Mussenhof, een blijvende bedding voor mensen die psychisch kwetsbaar zijn
Om ook meer structureel bij kunnen dragen aan de ondersteuning van psychisch kwetsbare mensen in de dagelijkse levenssituatie, hebben mijn vrouw Irene Swankhuisen en ik in 2018 Stichting De Mussenhof opgericht. De ambitie om iets maatschappelijks te ontwikkelen voor hen is vergelijkbaar met de ambitie die we hadden bij het ontstaan van Exodus, op grond van mijn ervaring toen.
De Mussenhof biedt persoonlijke, liefdevolle aandacht voor psychisch kwetsbare mensen, zodat zij ervaren dat zij er niet alleen voor staan. Wij zoeken met hen naar wat nodig is om stabiel en gelukkig te kunnen leven.
De Mussenhof wil mensen in de dagelijkse levenssituatie een steuntje in de rug bieden als zij het alleen niet redden. Dat kan een tijdelijke periode zijn, maar dat kan ook een blijvende levenssituatie zijn. De Mussenhof werkt aanvullend op de professionele hulp die mensen kunnen hebben. – lees verder –
Herstel van het leven
De bijbel staat vol met verhalen over mensen die vastgelopen zijn en weer op de been komen.
Daar kunnen we in pastoraat en hulpverlening veel van leren.
Jezus is iemand die mensen helpt op te staan. Een paar voorbeelden daarvan.
1. Het begint als we lezen dat Hij onderweg mensen ziet die al jaren aan hun lot worden overgelaten.
(Johannes 9:1).
2. Vervolgens zien we dat Hij aansluit bij mensen zelf en bij hun belevingswereld. Aan iemand die helemaal de weg kwijt is en woont tussen de graven vraagt Hij: ‘Hoe is je naam?’ (Marcus 5:9). Aan weer een ander vraagt Hij: ‘Wat wilt u dat ik voor u doe?’ (Marcus 10: 51).
3. Rondom Jezus zien we ook dat mensen initiatieven nemen voor anderen. Bij iemand die verlamd is zien we iets heel bijzonders. Vier mensen brengen hem naar een huis waar Jezus is (Marcus 2:4). Het is daar zo vol dat ze niet bij Jezus kunnen komen. Wachtlijsten zou je kunnen zeggen. Dan doen de dragers iets aan de blokkades. Ze gaan het dak op, maken een gat in het dak en laten hem door het dak zakken tot bij Jezus. Een gedetineerde maakte daar een tekening van voor de liturgie. Ze gaan bovenlangs. Dat moet ook vandaag regelmatig gebeuren als mensen geparkeerd blijven op wachtlijsten.
4. Bij de hulp die Jezus geeft zien we dat Hij zijn eigen kracht op iemand over brengt. Dat is ook kracht van boven die mensen sterker maakt. De theoloog van de hoop Moltmann noemt dat ‘vita vivificans’. Dat betekent dat het leven van Jezus levendmakende kracht heeft. Soms kunnen wij daar ook iets mee doen door iets van onze kracht tijdelijk of misschien ook wel blijvend op iemand anders over te dragen. ‘Ze geloven meer in je dan je in jezelf gelooft’, zei een bewoonster van Exodus over haar begeleiders. Ze was uit de gevangenis in Exodus gekomen om begeleid te worden naar een nieuw leven zonder criminaliteit. Op weg om haar eigen kracht te ontdekken, maar ook nog wel die van anderen nodig.